Saturatie, longkracht en ademfrequentie meten

Zelf de gezondheid van je longen checken

Lachende jongen met saturatiemeter op zijn wijsvinger

Saturatiemeter. Beeld: Natfriedman (Flickr) 

close-up van saturatiemeter op vinger

Saturatiemeter. Beeld: Pixabay

Er bestaan apparaten waarmee je allerlei dingen in je lichaam kunt meten. Zo meet een saturatiemeter de hoeveelheid zuurstof in je bloed. Een piekstroommeter meet de kracht van je longen bij het uitademen. Sommige meters zijn slim en houden de metingen digitaal bij.

Bekijk hieronder een filmpje over hoe een saturatiemeter werkt.

Informatie voor zorggebruikers

Wil je jouw saturatie meten omdat je problemen hebt met je ademhaling? Bijvoorbeeld omdat je een longziekte of corona hebt? Misschien heb je niet genoeg zuurstof in je bloed (een lage saturatie), adem je moeilijk in en uit of doe je dit vaker dan normaal (hoge ademfrequentie). Deze factoren kun je zelf in de gaten houden, bijvoorbeeld met een saturatiemeter. Zo kun je je medicatie hierop afstemmen.

Saturatiemeter

Een saturatiemeter meet de hoeveelheid zuurstof die er in je bloed zit. Vaak is dit een compacte en draadloze soort knijper die je op een vinger doet. Hierin zitten led-lampjes die meten hoeveel licht er door je vinger gaat. Zo berekent het apparaat het zuurstofgehalte in je bloed. Dit wordt uitgedrukt in een percentage. Een normale saturatie zit tussen de 95% en 99%. Is dit bij jou lager dan 94%? Dan is het verstandig om je huisarts te bellen. Een lage saturatie kan gevaarlijk zijn voor je gezondheid. Meer informatie over saturatie en goede saturatiemeters vind je op dokterfit.nl. Je kunt ze kopen bij verschillende online webshops. Je kunt ook zoeken naar andere aanbieders via Google. Sommige draagbare apparaten vertellen je ook hoeveel zuurstof in je bloed zit. Bijvoorbeeld die van Fitbit, Huawei of Honor. Let wel op: deze zijn vaak niet medisch getest.

Piekstroommeter

Met een piekstroommeter of spirometer test je de kracht van je longen bij uitademen. Ook test je de spierkracht van je middenrifspieren. Dit doe je door eerst diep in te ademen. Daarna blaas je hard uit in het apparaat. Het apparaat geeft een score aan. Hoe hoger je score, des te meer kracht je longen hebben. Bij een longziekte zoals astma is het belangrijk dat je zowel de saturatiemeter als een piekstroommeter regelmatig gebruikt. Zo meet je of je longen beter worden of achteruit gaan. Er zijn tegenwoordig slimme meters die je saturatie en piekstroom metingen digitaal bijhouden en opslaan. Een voorbeeld is de Smart Peak Meter, die je op je telefoon aansluit. Je plugt het apparaat in de ingang voor je koptelefoon. Als je erin blaast, zie je op je telefoon gelijk de score. De Smart One Spirometer en Air Next Spirometer zijn alternatieven en sturen de gegevens via bluetooth naar je telefoon.

Daarnaast zijn er ook apps voor normale meters. Hierbij hou je zelf je waarden bij, bijvoorbeeld door een foto van de meter te maken. Een voorbeeld is de Peak Flow Meter Reader.

Ademfrequentie meten

Misschien wil je naast je saturatie ook weten hoe vaak je adem haalt. Dat kun je doen door met pen en papier te turven hoe vaak je in één minuut inademt. Of je gebruikt een app. Bijvoorbeeld RRate of Ademhaling teller. Apple heeft ook een Ademhaling app voor op de Apple Watch. Je tikt dan bij elke inademing op het scherm. De app meet hoe vaak je dit doet. Bedenk wel dat je bij het meten misschien vaker of minder vaak adem haalt. Je bent je namelijk ineens bewust van je eigen ademhaling. Doe de meting daarom een paar keer en neem het gemiddelde. Of vraag iemand anders om je ademhaling te meten op een moment dat jij het niet door hebt. Een normale ademfrequentie zit tussen de 15 tot 20 keer per minuut. Ben je ziek en adem je meer dan 24 keer per minuut? Dan is het goed om je huisarts te bellen.

Let op: Het zelf meten van je saturatie en ademfrequentie is geen vervanging van een bezoek aan de (huis)arts. Kijk op thuisarts.nl wanneer je naar de huisarts moet. Twijfel je over je gezondheid? Neem dan altijd (bij vermoeden van corona telefonisch!) contact op met je huisarts.

Vergoeding

Neem contact op met je zorgverzekeraar wanneer je wilt weten of dit product vergoed wordt.

Praktische hulp

Heb je advies of hulp nodig bij het regelen van een saturatiemeter of piekstroommeter? Ga dan naar onze pagina ‘Praktische Hulp’. Daar staan links die je hopelijk verder helpen.

Let op: Het zelf meten van je saturatie en ademfrequentie is geen vervanging van een bezoek aan de (huis)arts. Kijk op thuisarts.nl wanneer je naar de huisarts moet. Twijfel je over je gezondheid? Neem dan altijd (bij vermoeden van corona telefonisch!) contact op met je huisarts.

Informatie voor zorgprofessionals

Bij patiënten die een longziekte of corona hebben is het belangrijk dat je hun saturatie in de gaten houdt. Bij ademhalingsproblemen kan de saturatie al snel gevaarlijk laag worden. Er zijn nu apparaten waarmee je patiënt dit zelf thuis kan meten. Handig, want je patiënt kan de waarden eenvoudig telefonisch doorgeven. Hiervoor hoeft de patiënt niet naar de praktijk te komen. Je kunt je patiënt adviseren om zo’n apparaat voor thuis aan te schaffen. Naast saturatiemeters zijn er ook piekstroommeters voor thuis.

Sommige saturatiemeters slaan de gemeten waarden automatisch op en kunnen gekoppeld worden aan ziekenhuissoftware. Met bijvoorbeeld de zuurstofmeter van iHealth meten patiënten thuis hun waarden en kun je als zorgprofessional direct meekijken met de uitkomsten. Dat voorkomt fouten bij het zelf doorgeven. 

Disclaimer

Claimt een hulpmiddel een medisch doel te hebben? Dan moet het hulpmiddel, apparaat of de software altijd een geldige CE-markering hebben waaruit blijkt dat het veilig is en aan de correcte regelgeving voldoen. De Inspectie Gezondheidszorg houdt hier toezicht op. Van niet alle hulpmiddelen op deze website is bekend of ze een CE-markering hebben.